ADHD – ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI RUCHOWEJ
ADHD to zespół cech, który sprawia, że osoba ma trudności z koncentracją uwagi i impulsywnością, jest bardzo aktywna ruchowo. Coraz więcej dzieci diagnozowanych jest w kierunku ADHD oraz autyzmu. Rodzicom łatwo zagubić się w wielorakich diagnozach, dlatego przybliżamy podstawowe informacje na temat Nadpobudliwości Psychoruchowej.
ADHD a spektrum autyzmu
U dziecka z diagnozą autyzmu może współwystępować ADHD, znaczy to, że dziecko ma diagnozę autyzmu oraz ADHD jednocześnie. Mogą też współwystępować jedynie niektóre z objawów – dziecko ma diagnozę spektrum autyzmu i niektóre objawy związane z ADHD. Współwystępowanie ADHD z autyzmem określa się w zależności od badań na 30% – 80%. U młodszych dzieci zachowania związane ze spektrum autyzmu mogą przypominać symptomy ADHD.
Podstawowa charakterystyka Zespołu nadpobudliwości ADHD to zespół cech w zachowaniu, które dotyczą czynności psychicznych i motorycznych a dokładniej: wzmożonego
pobudzenia ruchowego, nadmiernej reaktywności emocjonalnej oraz zaburzeń uwagi. Stereotypowy obraz ADHD to dziecko, które biega dookoła pokoju, nie zważa na uwagi dorosłych i zajmuje się jedną zabawką przez kilka sekund po czym przerzuca uwagę na kolejna rzecz. To nie jest jedyny możliwy obraz.
Mamy 3 główne typy ADHD.
1. Dziecko, które ma duże trudności z utrzymaniem skoncentrowanej uwagi, ale nie jest nadruchliwe i impulsywne. Może to być osoba cicha, siedząca w kącie klasy, pozornie wydaje się, że nie rozumie materiału szkolnego i „buja w obłokach”. Jest to typ z przewagą zaburzeń koncentracji uwagi.
2. Dziecko, które jest nadruchliwe i impulsywne, ale jest zdolne do koncentrowania uwagi. Ma ciągłą potrzebę ruchu i wykazuje żywe reakcje emocjonalnie. Najlepiej czuje się w zajęciach w których można bez skrępowanie biegać. Jest to ADHD z przewagą nadruchliwości i impulsywności.
3. Ostatni typ ADHD łączy 3 objawy: nadruchliwość, impulsywność i zaburzenia koncentracji uwagi. Jest to najczęstsza forma zaburzenia i nazywana jest typem mieszkanym ADHD.
Fakty i mity o ADHD
Mit: Wszystkie dzieci z ADHD są nadpobudliwe ruchowo.
Niektóre dzieci są nadpobudliwe ruchowo, ale wiele nie. Dzieci, które mają zaburzenia koncentracji uwagi mogą być spokojne i wydawać się obojętne i niezmotywowane.
________________________________________
Mit: Dzieci z ADHD mogą skoncentrować się i uspokoić, jeśli bardzo się starają.
Dzieci mogą bardzo starać się być „grzeczne”, ale mimo to nie są w stanie pozostać w miejscu i wykonywać zadań.
________________________________________
Mit: Dzieci wyrastają z ADHD.
ADHD może dotyczyć też dorosłych. Nawet jeśli wiele dzieci traci objawy ADHD, nie oznacza to, że obejdą się bez specjalistycznej pomocy. Dziecku trzeba zapewnić wsparcie, żeby objawy nie wpływały na jego życie, nie przeszkadzały mu w nauce i w zdobywaniu przyjaciół.
________________________________________
Mit: Leczymy ADHD za pomocą leków.
Leki są stosowane w ADHD, ale powinny być stosowane rzadko, jedynie w ściśle określonych, uzasadnionych przypadkach. Podstawowymi metodami pomagania są zawsze: terapia pedagogiczna, psychologiczna, dostosowanie środowiska szkolnego, odpowiednie metody wychowawcze.
3 główne objawy ADHD
Uwaga – zaburzenia w koncentracji
Objawy ADHD związane z koncentracją uwagi mogą powodować, że dziecko nie jest w stanie wykonać zadania od początku do końca, zwłaszcza jeśli jest to zadanie nieciekawe. Dziecko przeskakuje od zadania do zadania, nie kończąc żadnego, nie planuje pracy. Często zaburzenia koncentracji uwagi pogarszają się w niespokojnym środowisku, kiedy w klasie panuje gwar a dookoła kręcą się dzieci. Zachowanie wskazujące na zaburzenia z zakresu koncentracji uwagi to:
• dziecko nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć, popełnia błędy wynikające z niedbałości,
• często ma trudności z utrzymaniem uwagi na zadaniach i grach,
• często wydaje się nie słuchać tego, co się do niego mówi,
• często nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji i ma kłopoty z dokończeniem zadań szkolnych i wypełnianiem codziennych obowiązków,
• często ma trudności z zorganizowaniem sobie pracy lub innych czynności,
• nie lubi, ociąga się lub unika rozpoczęcia zajęć wymagających dłuższego wysiłku umysłowego – jak nauka szkolna lub odrabianie zajęć domowych,
• często gubi rzeczy niezbędne do pracy lub innych zajęć np.: zabawki, przybory szkolne, ołówki, książki, narzędzia,
• łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
• często zapomina o różnych codziennych sprawach.
Ruch – nadruchliwość
Objawy związane z nadruchliwością są najłatwiejsze do zauważenia.
Dziecko jest ciągle w ruchu, kiedy musi siedzieć w ławce stale porusza
nogami lub bębni palcami u rąk.
• dziecko ma często nerwowe ruchy rąk lub stóp lub nie jest w stanie usiedzieć w miejscu,
• wstaje z miejsca w czasie lekcji lub w innych sytuacjach wymagających spokojnego siedzenia,
• często chodzi po pomieszczeniu lub wspina się na meble w sytuacjach, gdy jest to zachowanie niewłaściwe,
• często ma trudności ze spokojnym bawieniem się lub odpoczywaniem,
• często jest w ruchu,
• często jest nadmiernie gadatliwe.
Emocje – impulsywność
Dzieci z ADHD mogą mieć problemy z samokontrolą, przez to nie potrafią czekać na swoją kolej lub raz po raz przerywają rozmowę. Dzieci mogą reagować przesadnie na drobne rzeczy, wpadać w skrajne nastoje. Objawy związane z impulsywnością:
• często wyrywa się z odpowiedzią zanim pytanie zostanie sformułowane w całości,
• często ma kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej,
• często przerywa lub przeszkadza innym np. wtrąca się do rozmowy lub zabawy.
ADHD zwykle rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie przed 7, przed 5 lub przed 2 rokiem życia. Im młodsze dziecko tym wyraźniej wysuwają się na pierwszy plan zaburzenia ruchowe, a im starsze- zaburzenia w zakresie koncentracji uwagi i życia emocjonalnego. Objawy ADHD utrzymują się w okresie dojrzewania u około 70% osób w dorosłym życiu u około 30%. Chłopcy częściej „wyrastają” z ADHD.
Dla rodziców osób ze spektrum autyzmu, których dotyczy temat ADHD polecamy artykuł o wspieraniu dziecka z nadpobudliwością ze strony www.polskiautyzm.pl
