„MAGIA INTERNETU” – część pierwsza

W naszej codziennej pracy w PPP, podczas rozmów z rodzicami, dziećmi, nauczycielami, wychowawcami  coraz częściej mamy do czynienia z problemem: nadmiernym oraz mało bezpiecznym korzystaniem przez dzieci z Internetu i urządzeń elektronicznych. Biorąc pod uwagę aktualną sytuację epidemiologiczną komputer i internet stanowi nieodzowną część życia zarówno osób dorosłych jak i dzieci i młodzieży.  Część rodziców nie zdaje sobie  jednak sprawy z niebezpieczeństw, na jakie narażone są ich dzieci „w sieci”, część z nich nie wie, co zrobić w sytuacji, gdy podejrzewa u swego dziecka problem. Przekazy medialne prezentują często sprzeczne informacje – raz internet przedstawiany jest jako wspaniałe osiągnięcie cywilizacyjne dające młodym nieograniczone możliwości, innym razem widzimy obraz wirtualnej przestrzeni pełnej najgorszych zagrożeń: pedofilii, przemocy, samobójstw itp. Nic dziwnego, że niejeden rodzic czuje się zagubiony, nie wie co ma robić i w rezultacie nie robi nic. Dodatkowo spotykamy się często ze stwierdzeniem, że współczesne dzieci lepiej „znają się na internecie” niż ich rodzice i to właściwie one powinny rodziców uczyć. W rzeczywistości nie jest tak, że dzieci tylko dzięki temu, że spędzają w sieci dużo czasu, umieją rozpoznać niebezpieczeństwa i wiedzą jak zachować się w każdej zagrażającej sytuacji. Współcześnie internet jest głównie medium umożliwiającym kontakty międzyludzkie. W aktualnej sytuacji epidemii jest bardzo często jedynym sposobem, aby uczniowie realizowali obowiązek szkolny oraz utrzymywali relacje rówieśnicze.  Siła rzeczy spędzają więcej czasu korzystając z internetu nie zawsze wiedząc dbać o swoje bezpieczeństwo. Dlatego też dorośli nie powinni w żadnym wypadku wycofywać się i pozostawiać dzieci i młodzież w internecie samym sobie, ale muszą mądrze towarzyszyć im w poznawaniu wirtualnego świata. Na początek warto usystematyzować wiedzę związaną z zagrożeniami online. Dzieci mogą zetknąć się :

• z niewłaściwymi lub szkodliwymi treściami,
• z niebezpiecznymi osobami,
• z niebezpiecznymi działaniami jakie mogą sami podejmować, a które mogą mieć dla nich przykre konsekwencje (CYBERPRZEMOC)

Spróbujmy przyjrzeć się skrótowo wymienionym poziomom zagrożeń. Kontakt z niebezpiecznymi treściami Dzieci korzystające z Internetu narażone są na kontakt z materiałami, które mogą mieć szkodliwy wpływ na ich psychikę. Do niebezpiecznych treści zalicza się filmy, zdjęcia lub teksty o charakterze pornograficznym, prezentujące przemoc, promujące postawy i zachowania zagrażające zdrowiu, tj.: hazard, używki, anoreksję, zaangażowanie w działalność sekt itp. Część tych materiałów publikowanych jest w sieci nielegalnie (pornografia dziecięca, rasizm), inne – mimo szkodliwości wobec najmłodszych internautów – publikowane są zgodnie z prawem. Niebezpieczne treści występują w Internecie w ogromnej liczbie. Materiały pornograficzne to najczęstsza kategoria treści publikowanych w tym medium, na które młodzi internauci trafiają zazwyczaj przypadkowo.  Niebezpieczne kontakty Zdecydowana większość młodych internautów korzysta z komunikatorów, czatów i portali społecznościowych. Dzieci zawierają w ten sposób nowe znajomości, co naraża je na możliwość kontaktów z osobami niebezpiecznymi. Przez swoją niewiedzę i łatwowierność młodzi internauci niejednokrotnie stają się ofiarami przestępstw z użyciem sieci: oszustw, wyłudzeń, włamań komputerowych i innych. Dzieci często podają obcym w sieci prywatne informacje, tj. dane osobowe oraz umawiają się z osobami poznanymi w Internecie na spotkania w rzeczywistym świecie. O internetowych znajomościach dzieci zazwyczaj nie informują nikogo, udając się na nie w pojedynkę lub z inną osobą nieletnią. Jest to szczególnie niebezpieczne ze względu na liczne przypadki uwodzenia dzieci w sieci. Cyberprzemoc To nowe oblicze przemocy rówieśniczej z wykorzystaniem różnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, jak np.: poczta elektroniczna, czaty, komunikatory, strony internetowe, blogi, serwisy społecznościowe itd. Akty cyberprzemocy przyjmują różne formy: nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie i rozsyłanie ośmieszających lub kompromitujących zdjęć i filmów oraz podszywanie się pod cudzą tożsamość. Uzależnienie od Internetu Różnorodność form aktywności w Internecie oraz ich atrakcyjność sprawiają, że istotnym problemem staje się ryzyko uzależnienia od sieci. Problem ten dotyczy szczególnie dzieci, gdyż z racji swojej niedojrzałości uzależniają się dużo szybciej niż dorośli. Spędzanie przez młode osoby wielu godzin dziennie przed komputerem zaburza ich rozwój, zwłaszcza w aspekcie kontaktów społecznych i może prowadzić do uzależnienia – zarówno od Internetu, jak i od komputera. W kolejnej części artykułu postaramy się przedstawić Państwu kilka wskazówek jak możemy wpłynąć na odpowiedzialne używanie mediów cyfrowych przez nasze dzieci. Agnieszka Lasecka-psycholog, Aleksandra Kuczyńska – Marek-pedagog