18 lutego 2021

SZKOŁA TUŻ, TUŻ, KILKA SŁÓW O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ

S. Szuman pojęcie gotowości szkolnej definiuje jako „osiągnięcie przez dzieci takiego poziomu rozwoju fizycznego, społecznego i psychicznego, który czyni je wrażliwymi i podatnymi na systematyczne nauczanie i wychowanie w klasie pierwszej”. Kształtowanie się gotowości szkolnej jest procesem dynamicznym o indywidualnym przebiegu. Na jego rozwój mają wpływ predyspozycje psychofizyczne dziecka, jego aktywność, środowisko, w którym przebywa, ale także istotne są uwarunkowania dziedziczne. Najogólniej można powiedzieć, iż gotowość szkolną oceniamy w zakresie trzech sfer. Gotowość fizyczna czyli ogólna sprawność i stan zdrowia dziecka. Zarówno w sferze motoryki dużej jak i małej. Dziecko powinno już umieć, np.: skakać, biegać, stać na jednej nodze utrzymując równowagę, sprawnie rzucać i chwytać piłkę, posługiwać się kredką, ołówkiem, nożyczkami itp. Dojrzałość społeczno-emocjonalna to zdolność do przeżywania bogatego i zróżnicowanego świata uczuć. Jest kluczowa dla pełnej gotowości szkolnej. Dziecko rozumie proste sytuacje społeczne, potrafi współpracować w grupie. Umie zastosować się do ustalonych norm i zasad. Jest wrażliwe na ocenę płynącą ze strony nauczyciela, potrafi jednak panować nad emocjami. Gotowość poznawcza dziecka przejawia się w zainteresowaniu nauką, zaciekawieniem zjawiskami zachodzącymi w najbliższym otoczeniu. Dziecko wykazuje skupienie na danej czynności, stara się doprowadzić ją do końca, gdyż jest zainteresowane jej wynikiem. Rysunki dzieci gotowych do nauki szkolnej są bogate w treść, kolory, zawierają dużo szczegółów, są prawidłowo rozmieszczone na kartce. Oceniając gotowość dziecka bardzo ważny jest również poziom rozwoju percepcji wzrokowej, koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz analizy i syntezy słuchowej – ponieważ funkcje te leżą u podstaw nauki pisania , czytania i liczenia. Wiek, to liczba – liczy się dojrzałość Każde dziecko rozwija się w swoim własnym rytmie należy jednak zwrócić uwagę, iż w większości przypadków występują różnice w rozwoju dzieci 6 i 7 letnich będące istotne z punktu widzenia jego przygotowania do szkoły. 6 latek:

U 6-latka nadal dojrzewa układ nerwowy więc nie potrafi on nad sobą w pełni panować i hamować oraz kontrolować impulsów. Dominuje u niego część podkorowa mózgu, dlatego dziecko działa impulsywnie, jest pobudzone, ruchliwe i wykazuje dużą emocjonalność. Dziecku towarzyszą silne emocje i dopiero wykształca się umiejętność ich kontrolowania.
Sześcioletnie dziecko wykazuje się wysoką sprawnością ruchową jednak nie w pełni wykształciły się jeszcze ruchy precyzyjne. Proces różnicowania między układem kostnym, a mięśniowym wciąż trwa, np. w okolicy kości nadgarstka, co ogranicza wykonywanie niektórych czynności. Dziecko lubi rysować i kolorować, jednak jego ręka nie jest anatomicznie przygotowana do pisania równych literek.
Aktywności dziecka dotyczą głównie kręgu jego zainteresowań. Dziecko poświęca czas zajęciom, które go interesują, ale nie skupia się, kiedy czuje się znudzone lub przymuszone. U 6-latka kształtuje się dopiero uwaga dowolna, czyli uwaga zależna od woli i wynikająca z konieczności. Dziecko szybko się męczy i łatwo rozprasza, a także potrzebuje częstych przerw. U dziecka w tym wieku dominuje pamięć mimowolna- dziecko zapamiętuje głównie to, co go ciekawi.

7 latek:

U dziecka 7-letniego pojawiają się zaczątki pamięci dowolnej i dziecko uczy się celowo zapamiętywać informacje. Rozwija się też u niego pamięć logiczna. W wieku 7 lat dziecko wykształca uwagę dowolną, dzięki której skupia się zależnie od woli. Staje się też bardziej wytrwałe, 7-latek zaczyna myśleć operacyjnie, tzn. daną czynność może wykonać albo fizycznie, albo tylko w myślach
U 7-latka obserwuje się już zdolność powściągania. Dziecko uspokaja się, a napady gniewu, awantury i płacz pojawiają się coraz rzadziej.
Choć przy prawidłowym rozwoju 6-latek może dorównywać 7-latkowi w wykonywaniu zadań edukacyjnych, jego dojrzewanie biologiczne uniemożliwia mu jeszcze wiele czynności. 6-latek wciąż potrzebuje jeszcze dużo ruchu i nauki przez zabawę. W jego zachowaniu dominują emocje, dlatego trudno mu zrozumieć obowiązujące normy i zasady.

Co rodzic dziecka objętego rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym wiedzieć powinien!!!

Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia szkoły podstawowej.
Dziecko 6-letnie ma prawo do rozpoczęcia nauki w pierwszej klasie szkoły podstawowej o ile wcześniej korzystało z wychowania przedszkolnego.
W przypadku dziecka sześcioletniego, które nie uczęszczało do przedszkola istnieje możliwość zapisania go do klasy pierwszej. Niezbędna jest wówczas opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej.
Niezwykle istotnym dla rodziców dokumentem jest ocena gotowości szkolnej dokonana przez nauczyciela. Wydaje się ją na podstawie dokumentacji prowadzonych obserwacji pedagogicznych.
Powinna ona zawierać jasny przekaz czy dziecko nabyło kompetencje, wiadomości i umiejętności umożliwiające sprostanie wymaganiom klasy pierwszej. Rodzic na jej postawie powinien dowiedzieć się czy jego dziecko opanowało wiadomości i umiejętności wynikające z postawy programowej czy też może ma trudności, wymaga wsparcia i stymulowania rozwoju.
Dokonywana jest ona do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek lub może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek wątpliwości wskazane jest zgłoszenie się do poradni psychologiczno-pedagogicznej celem dokonania pogłębionej diagnozy gotowości szkolnej (korzystny termin V-VIII).
W niektórych przypadkach z różnych przyczyn dziecko nie jest jeszcze gotowe aby udźwignąć „ciężar nauki”. Wyjściem z tej sytuacji jest odroczenie go od rozpoczęcia obowiązku szkolnego.
Takowe jest możliwe po dokonaniu w poradni psychologiczno-pedagogicznej diagnozy oraz otrzymaniu opinii wskazującej na występowanie konieczności odroczenia.