„ENCE PENCE ĆWICZYMY RĘCE”

            Ręce stanowią niezwykle istotne narzędzie poznania. Pozwalają na nabywanie nowych umiejętności, warunkują rozwój dziecka. Ich rola jest wiodąca przy wykonywaniu różnorodnych   czynności, począwszy od samoobsługowych przez zabawę i naukę na komunikacji skończywszy. W wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym gdy coraz większą uwagę zwraca się na jakość wykonywanych prac oraz grafizm pisania uwidaczniają się różnice pomiędzy poszczególnymi dziećmi w zakresie ich możliwości ruchowych (motoryka duża i mała).

Należy pamiętać, iż sprawność motoryczna dłoni zależy od prawidłowego napięcia mięśni w całym ciele i od wypracowanych nawyków ruchowych.

W codziennej zabawie warto jest zatem stosować techniki i ćwiczenia grafomotoryczne mieszczące się w zakresie obszaru rozmachowego, manualnego i manipulacyjnego kończyny górnej. Ograniczać rodzica w modelowaniu zabaw może tylko wyobraźnia i ilość posiadanego czasu, dobrym początkiem może  być wzmacnianie mięśni brzucha i  grzbietu poprzez m.in:

• skłony,
• przysiady,
• turlanie,
• pływanie na sucho,
• brzuszki,
• przenoszenie zabawki z jednej strony na drugą w leżeniu na plecach.

Ćwiczenia rozmachowe/ rozruchowe czyli aktywności angażujące staw barkowy do działania w jak największym zakresie z wykorzystaniem np.:

• zabaw typu: „pokaż, jaki jesteś wysoki”, „pokaż, jak wysoko leci samolot”, „jak kręci się śmigło samolotu”,
• wykonywania czynności takich jak: odkurzanie, zamiatanie, zasłanianie i odsłanianie firanek, rozpakowywanie z papieru dużych paczek, zdzieranie dużych papierów np. ze ściany, rysowanie i malowanie na dużych płaszczyznach różnymi narzędziami malarskimi również dłońmi,
• aktywności typu: taniec z szarfami, kółkami, piłkami, kręcenie kołem hula-hop na ręce,
• malowania w powietrzu oburącz – ruchy okrężne barkami,
• gry w gumę czy skakanie na skakance,
• pełzanie,
• zabawy z piłkami/woreczkami np. rzucanie dużą piłką plażową/rzucanie woreczków z ramion
• zabawy w pozycji na czworaka.

Ćwiczenia manualne i manipulacyjne czyli wszystkie aktywności dłoni i palców:

• przerzucanie piłek, woreczków z ręki prawej do lewej,
• zabawy masami plastycznymi, piaskiem kinetycznym,
• przesypywanie produktów sypkich tj. kaszy, ryżu,
• przelewanie wody z kubka do kubka,
• odkręcanie słoików, otwieranie pojemników,
• wydzieranie pasków papieru,
• układanie drobnych zabawek na swoim miejscu, przenoszenie ich pęsetą,
• sprzątanie: wycieranie kurzu , składanie ubrań,
• zabawy w przeciąganie liny,
• „wbijanki, przybijanki” z użyciem młotka,
• malowanie palcami., kalkowanie, kolorowanie,
• rysowanie, obrysowywanie, rysowanie po śladzie,
• nawlekanie koralików,
• konstruowanie i budowanie z klocków,
• układnie puzzli,
• stemplowanie,
• wycinanie,
• gra na instrumentach.

Nie należy zapominać, iż na jakość wykonywanych prac (pisania)  wpływają także:

• właściwa pozycja ciała (stopy oparte o podłogę, obie ręce ułożone na stole),
• prawidłowy uchwyt ołówka/długopisu (chwyt szczypcowy tzn. ołówek/długopis pomiędzy kciukiem i lekko zgiętym palcem wskazującym, oparty o palec środkowy na wysokości paznokcia),
• dostosowana wysokość biurka oraz odpowiednie krzesło (biurko za wysokie wymusza unoszenie przez dziecko barków co wpływa na wzrost napięcia mięśniowego i zwiększa męczliwość ręki, zbyt niskie zaś powoduje garbienie),
• prawidłowe ułożenie zeszytu – powinien znajdować się on na linii środkowej ciała.

Dzieci leworęczne – lewy górny róg uniesiony w górę.

Dzieci praworęczne – prawy górny róg uniesiony w górę.

1. K-M